Begin jaren ’90 ontmoet ik Jeroen. Hij is afgestudeerd bedrijfskundige, heeft een imposante functietitel en is in dienst van een heel groot bedrijf. Ik ben net gestart als zelfstandige en worstel als jonge hond met een veelheid aan uitdagingen, rond personeel, belastingen en een bedrijfspand.

Jeroen vindt het allemaal peanuts. Hij doet complexe projecten, stuurt binnen zijn organisatie grote teams aan met ‘consultants’, draagt dure pakken met een stropdas, rijdt een hele grote lease auto en heeft op elke vraag een vaag antwoord. Jeroen is als senior whatever op weg naar de top bij zijn multinationale werkgever.

Ik zit in een achtbaan op de bodem van een leeg meer dat aan het vollopen is en zoek de weg naar boven. Het is een hectische tijd, waarin ik herhaaldelijk op moet komen voor mijn principes en leer dat geld niet zaligmakend is.

Jeroen en ik praten veel, maar een echte vriendschap wordt het nooit. Gesprekken gaan soms over het leven, maar vooral over zaken doen, want daar heeft Jeroen naar eigen zeggen heel veel verstand van.

Zijn zorgen hebben betrekking op het overschrijden van projectbudgetten, het uitblijven van promotie en de service van de door zijn organisatie gekozen lease-maatschappij.

Ik maak me druk over de kasstroom van mijn start-up en puzzel hoe ik het vakantiegeld van mijn personeel ga betalen. Ga ik naar de verjaardag van mijn vader of werk ik wat achterstand weg?

Het contact met Jeroen blijft, maar neemt in frequentie af. Hij is inmiddels vice-president van een business unit, staat veel op de golfbaan en praat met hoge rugnummers over een conceptuele wereld die ik niet ken.

Ik ben uit het meer gekropen en bouw op de drassige oever met vallen en opstaan aan mijn bescheiden imperium, dat heel voorzichtig internationaal opereert. Jeroen vindt het allemaal “peanuts”, maar ik geniet van de vakmensen om me heen, de vriendschap, de technologische ontwikkelingen en de wil de om de hoogste klanttevredenheid te leveren.

Het is zomer als Jeroen belt. Hij is op non-actief gezet bij zijn werkgever en gaat voor zichzelf beginnen. Tijdens de koffie predikt hij het ondernemerschap. Projecten liggen al voor hem op de plank en de rest wijst zich vanzelf. Hij zal mij wel even laten zien wat ondernemen precies is, want hij vindt mij met mijn ‘clubje van 22 FTE’ maar rommelen in de marge.

Onder de noemer “lean and mean” plant Jeroen een groei naar 10 mensen binnen twee maanden. Zijn eerste contract is dat voor een forse lease-auto, snel gevolgd door de huur van een “pand met uitstraling”. Op zijn uitnodiging vieren we de start van zijn nieuwe bedrijf in een restaurant op niveau. Trots overhandigt hij me zijn visitekaartje met klinkende functietitel. Hij is er zeker van: de wereld zit op hem te wachten als President & Senior Business Consultant.

Twee maanden later praten we bij.

Hij is inmiddels “pas met zeven man”, want het valt niet mee om goeie mensen te vinden. Ze doen hier en daar een klein klusje, maar zijn met een gefactureerde omzet van elfduizend euro niet kostendekkend. “Allemaal peanuts!” volgens Jeroen, want hij is met hele grote projecten bezig en daar hoeft hij er maar één van binnen te halen om spekkoper te zijn.

Wij hebben een nieuw product ontwikkeld en gaan als kleine telecom-organisatie de markt voor betaalverkeer (pin, etc) op zijn kop zetten. De ontwikkeling heeft ons een paar ton en veel grijze haren gekost, maar we hebben een eerste klant gevonden die het voor Euro 34,50 per maand wil proberen. We vieren het alsof we de wereldbeker voetbal hebben gewonnen.

Jeroen heeft inmiddels grote zorgen, want zijn grote projecten komen nooit en na aanhoudende verliezen moet de stekker uit zijn bedrijf. Hij vertelt me dat helaas niet zelf, dus ik hoor het via/via. Ik bel hem, om te kijken of ik hem kan helpen, maar de telefoon neemt hij niet op. Hij reageert ook niet op een bemoedigende email die ik hem stuur.

Op een retailbeurs loop ik hem enige tijd later bij toeval tegen het lijf. Hij is als consultant werkzaam voor een groot internationaal bedrijf en in die hoedanigheid betrokken bij een project voor een supermarktketen en probeert daar wat achtergrondinformatie op te doen. Ik heb een afspraak met een franchiseketen om uit te leggen waar de kostenbesparing zit van de PIN oplossing die mijn bedrijf ontwikkeld heeft en waarmee we inmiddels tientallen ketens en honderden losse winkels bedienen. Het is een ongemakkelijke ontmoeting.

Met oog op de gevoeligheid en zijn ego probeer ik de spanning weg te nemen door de grote olifant direct te adresseren. De plank misslaan is immers onderdeel van het vak en daar groei je van, dus kwestie van uithuilen, herpakken en opnieuw beginnen.

Jeroen reageert als gestoken. Het doet zichtbaar pijn, als hij me uitlegt dat hij als zeer ervaren bedrijfskundige de gang van zaken volledig geanalyseerd heeft en moet constateren dat de markt nog niet toe is aan zijn oplossing. Ik ben het daar niet mee eens: “Jeroen, je bent allergisch voor pinda’s.

Meer educatieve spelletjes dan ooit vonden via ons dit jaar hun weg naar liefhebbers. Tegen kostprijs uiteraard, want iedereen wil op een betaalbare en leuke manier de basisvaardigheden leren automatiseren: breuken, tafels en hoofdrekenen. We stonden op gave onderwijsevents en ondersteunden diverse goede doelen. En dat doen we ook volgend jaar weer, want de reacties van spelers en testers zijn hartverwarmend.

Favorieten waren dit jaar Numberloor voor hoofdrekenen, Multimany voor de tafels tot en met 5 en Multibloom voor de tafels tot en met 10. Daarmee stootten ze de breukenmagie van Splittissimo van de troon die de afgelopen 3 jaar het populairst was.

Bedankt voor jullie energie en inspiratie en op naar een fijn 2020!

Het is complexe materie zegt de één. Het is noodzaak zegt de ander. Broodroof zegt een derde. Maar laten we het even weghalen bij de boeren en het kort door de bocht vertalen naar een alledaagse situatie, zodat je een beetje kunt vergelijken.

Als gezin met een vrouw in verwachting ga je verhuizen naar een mooi huis met drie slaapkamers net buiten de stad. Je koopt het van je ouders die veel kleiner gaan wonen en die het weer van hun ouders hebben gekocht. Je tuin grenst aan een natuurgebied, dus daar wordt nooit van zijn leven gebouwd, dus dat prachtige uitzicht dat je vanaf je jeugd kent is gegarandeerd. Er zit bovendien een vergunning bij voor de bouw van een nieuwe garage en dat betekent dat je kantoor aan huis kunt maken. Je hebt een passende hypotheek met een bouwdepot om naast die garage nog een tuinkamer te bouwen en je kunt je geluk niet op.

Als je er eenmaal inzit roept iemand “Stikstof” en er wordt besloten dat niet benutte vergunningen niet meer geldig zijn. Als de rook is opgetrokken begrijp jij daaruit dat je de garage en de tuinkamer niet meer mag bouwen, dus weg is de droom van het thuiswerken.

De provincie waar je woont doet er nog een schepje bovenop, want die zegt dat je de capaciteit in je woning die je niet direct benut, niet meer mag gebruiken. Van de drie slaapkamers raak je er twee kwijt en ook die riante kelder moet je inleveren.

Los van de de ruimte die je kwijt raakt, heeft het ook financiële consequenties, want de waarde van je huis daalt. En dat betekent dat problemen dreigen aangezien je onderpand niet meer opweegt tov. je hypotheek en je dus  verplicht moet aflossen.

Terwijl je daarmee worstelt, hoor je een paar Kamerleden roepen dat er niet meer bij natuurgebieden gewoond mag worden aangezien dat te belastend is. Of je even wil verhuizen.

Doorverkopen kan natuurlijk niet, want wie gaat er een huis kopen waarin je niet mag wonen?

Gelukkig biedt de overheid soelaas, want die komt met een uitkoopregeling. Tegen een bodemprijs moet je huis en haard overdoen en elders maar een plek zoeken.

Maar waar, want in Nederland heerst woningnood.

En die schulden? Dat zoek je zelf maar uit.

En zo verlaat je niet alleen de woning waar je familie generaties heeft gewoond, maar uiteindelijk ook het land waar je ouders met hun kleinkind van hun oude dag hoopten te genieten.

Dat is waarom de boeren protesteren, want dit is hun realiteit.

Wonen bij natuurgebieden mag nog wel, maar hoe lang nog?

1200 kilometer file is niet leuk, maar realiseer je even wat daaraan vooraf is gegaan.

Parkeer die auto en ga gewoon even lekker wandelen. Koop ergens een Nederlandse appel en probeer wat begrip op te brengen voor die gasten.